Verhaal
Drachten eartiids
Drachten. - Nevenstaande foto is plm. 70 jaar oud en geeft de laats weer waar nu
het zgn. Franse pleintje is. Waar nu de Amro-bank en boekhandel Brouwer zijn
gevestigd stond toen de herberg met logement van Sterk. waarvan het noordelijk
woongedeelte op de foto te zien is.
In het Advertentieblad voor Smallingerland van 5 december 1903 kwam de volgende
verkopingsuitslag voor: "Bij finale toewijzing d.d. 3 December gehouden ten
overstaan van Notaris Posthumus is voor de Wed. en erven van den heer Sietze J.
van der Hoek, publiek verkocht: De herberg waarin logement in de Noorderbuurt te
Dragten, met verfwinkel, schuren, hokken en stallen, voorplein, erf en grond aan
den heer H.Sterk te Dragten, voor f6501".
Nadat tussentijds de gemeente het pand had gekocht om de mogelijkheid te scheppen
een tramlijntje over het plein naar de markt te leggen, werd het in 1917 weer
verkocht. De Drachtster Courant van 9 februari bevatte de volgende uitslag:
"Verkoping voor de gemeente Smallingerland van het van ouds gerenomeerde
logement waarin vergunning, met doorreed, stalling, schuren, erf en ruim
voorplein, op een der fraaiste standen tegenover het postkantoor in de
Noorderbuurt op den hoek van den Oudeweg en Westerstraat te Dragten, waar sedert
jaren de burgersociteit is gevestigd, thans in gebruik bij de heer H.Sterk. Bod
f14210. Perceel 1 het Zuiderdeel van het logement met stalling c.s. en met
vergunningsrecht aan Willem Sterk voor f8159, perceel 2 het Noorderlijk deel van
het logement met schuur c.s. aan Geert Annes Lingsma voor f5000.
Naar aanleiding van deze verkoping stond het volgende berichtje in de Drachtster
Courant: "Het resultaat van de verkooping van het logement van den heer Sterk
is, dat de gemeente Smallingerland er mee uit kan en zelfs nog iets meer krijgt
dan het bedrag waarvoor het perceel gekocht is. Een ander resultaat is, dat het
perceel in tweeën is gesplitst, wat het uiterlijk allicht niet ten goede zzal
komen. Het gemeentebestuur heeft door deze wijze van verkooping derhalve
meegewerkt tot het tegendeel van verfraaiing onzer plaats.
Naaar wij vernemen zal de heer Lingsma zijn boter-en melkzaak naar het door hem
gekochte noordelijk gedeelte van het logement overbrengen. Het gedeelte lingsma
schuift zeven meter vooruit naar de rooilijn terwijl de andere helft wegens
omstandigheden niet naar de rooilijn geplaatst kan worden, zoodoende wordt het
pleintje er niet mooier op".
In mei 1917 vindt de aanbesteding van het verbouwen van het noordelijk gedeelte
van de herberg van Sterk door G.Lingsma plaats. Uitslag: gegund aan G.Smeding te
Drachten voor perceel A F5746, perceel B f603, massa f6349.
In de Drachtster Courant van 12 oktober 1917 stond de volgende advertentie:
Opening Café "Neutraal". Ondergetekende maakt aan het geachte publiek van
Drachten en omstreken bekend dat hij Zaterdag a.s. zal openen het nieuwe Café
"Neutraal" in de Noorderbuurt tegenover het Postkantoor. G.A. Lingsma.
Nadat Lingsma in het begin van de twintiger jaren verhuisde naar de hoek
Houtlaan werd de heer H.van Eeken eigenaar. Hij had een meubelwinkel en
meubelfabriek achter zijn pand aan de Westerstraat. Nadien zijn er nog
verschillende zaken gehuisvest. o.a. goudsmid Steensma en de schoenenzaak van de
Bata. De firma P.Mook in modeartikelen heeft er een nieuw pand laten bouwen, nu
boekhandel Brouwer.
In het begin van de twintiger jaren is ook de herberg van Sterk verkocht en
afgebroken. De heer G.Boosman, direkteur van de Nationale Bankvereniging en
makelaar vestigde zich hier in een nieuw kantoorgebouw met woning, nu Amrobank.
De naam Solo op de foto was reclame voor een merk margarine. Het was aangebracht
op de zijmuur van de woning van de gezusters Nienke en Richtje Schaap.
Draarnaast woonde de kruidenier Hofstra. In april 1917 werden deze panden
verkocht voor resp. f4000 en f3700. In februari 1918 kocht de heer Hofstra het
tegenover gelegen pand met pakhuis van de heer Sjoerd Wiggele Veltman voor
f12.000. Hier werd zijn kruidenierszaak "Het oude kantoor" gevestigd. thans
kunstzaak Gerritsma. De dames Schaap verhuisden naar de Schoolstraat.
Op de plaats van de oude panden kwamen de groentezaak van Joh. de Vries en
kapper Marrink. nu opticiën Smit en gedeeltelijk La Pasa. Het oude pand rechts
op de foto is de winkel van Wiggele Veltman. nu "De Kleine Beurs" van de firma
Fokke Veltman.
Drachten R.Faber
samenvatting:
Herberg:
verkoper Sietze J. van der Hoek 1903
Notaris Posthumus 1903
koper H.Sterk 1903
verkoper H.Sterk 1917
koper Noord Geert Annes Lingsma 1917
aannemer G.Smeding 1917
eigenaar H.van Eeken jaren 20
goudsmid Steensma
Bata schoenen
P.Mook modeartikelen
boekhandel brouwer
koper Zuid Willem Sterk 1917
G.Bosboom jaren 20
Solo pand:
Nienke en Richtje Schaap tot apr 1917 daarna Schoolstraat
naast Solo pand:
kruidenier Hofstra to april 1917 verhuist naar overkant pand van
Sjoerd Wiggele Veltman, noemt zaak 'het oude kantoor'
zit nu Gerritsen kunsthandel in