Verhaal
fotoid: DC1903_Pel_08
FEUILLETON.
DE FAMILIE PEL.
8)
In de maand December van het jaar 1792 werd de algemeen geachte Geert Petrus
Geerligs door eene hevige ziekte aangetast, vergezeld van zeer zware koortsen,
die zich door geen geneesmiddel lieten bedwingen, maar steeds angstwekkend
klommen, waardoor hij zoo zwaar moest lijden, hetgeen nog vergroot werd door de
hogst pijnlijke gedachte, hoe hij zijne geliefde jeugdige gade in hoogst
zwangere toestand, met nog een jeugdig kind van nog geen jaar oud, moest
achterlaten, ten prooi aan een hebzuchtige wereld, en beroofd van haren
belangstellenden aardschen steun. Toen hij zijn einde voelde naderen, greep hij
nog eenmaal zijn geliefde gade en beval haar met het kind aan, hevig ontroerd
haar zoo bedroefd te moeten achterlaten; en zoo was zijn nuttig en werkzaam
leven gedaan. Op den 4 Januari 1793 is de heer Geert Petrus Geerligs, in leven
apotheker en praktiserend geneesheer te Drachten, in den ouderdom van
vierendertig jaar en negen maanden en 15 dagen overleden, in het genot van met
zijne laatste vrouw het genoegelijkst geleefd te hebben, doch slechts een
kortstondigen tijd van een jaar en tien maanden. Zijn stoffelijk deel is ter
aarde besteld op het kerkhof te Zuider Drachten, naast dat van zijne op den 27
Januari 1788 overleden eerste vrouw Froukje Jelmers Holwersma, op den elfden
Januari 1783, nalatende zijn op den zesden Januari 1792 geboren zoontje Petrus
Clement Geerligs voornoemd, benevens zijne door en door bedroefde, bijna
troosteloze en van vrouwelijke steun ontbloote, hoogst zwangere vrouw Sjoukje
Hanzes Graanstra, terwijl die lieve, jonge weduwe maar even den den 23 jarigen
leeftijd had bereikt. Zij besefte ten volle het verlies van haar genoegen, van
haren steun en troost en zag ten zeerste hare bevinding in, en zeer lang en
diep, innig diep heeft zij haren man met heete tranen beweend. Gelukkig koos zij
tot haren troost en leidsman onzen gezegenden en in alle levensbevindingen den
besten, zuiveren godsdienst. Tot dat eeuwige en overgankelijke nam zij haar
toevlucht, at die diep bedroefde weduwe voor vertwijfeling behoedde, hare
gezondheid bewaarde, en haar sterkte en bemodigde om het tijdperk van hare
verlossing en verdere gevolgen af te wachten. Met vertrouwen zag zij de donkere
toekomst tegemoet, al wa het ook met bittere teugen uit den levensbeker. En
gelukkig is zij ook niet teleurgesteld geworden, maar boven bidden en wenschen
bedeeld.
Drie maanden en vijftien dagen na het overlijden van haren man is SJOUKJE
tamelijk voorspoedig op den 19 April 1793, des namiddags ten drie ure, verlost
van haar tweede kind zijnde een gezonde en welgeschapen zoon, aan wien de naam
werd gegevan van Geert Geerts Geerlings. zijnde de naam van zijn overleden vader,
omdat hij na diens dood geboren werd. ook dit kind bleef in leven en groeide
evenals zijn broeder Petrus Clement naar wensch en verblijden van zijne moeder
op, die ook hare zorg ter opkweeking van hare lievelingen voor het beheer harer
bezittingen naar vermogen bepaalde. Voor het aanhouden der apotheek bevond zij
zich niet bevoegd, maar nam de eerste de beste gelegenheid waar om dezelve met
toebehooren aan een ander over te doen, wat haar al spoedig tot tamelijk
genoegen gelukte. Om eene andere affaire te beginne, daarin zag zij in hare
omstandigehden weinig licht; derhalve besloot zij alles wat doenlijk was tot
liquidatie te brengen en zonder bedrijf, van de inkomsten harer bezittingen te
leven, met hare beide kinderen, hetgeen zij bijna acht jaren heeft volgehouden,
terwijl zij al dien tijd de achting en eerbied van elk rechtschapen mensch
wegdroeg, daar ze stil en als onbesproken weduwe leefde en met de nauwkeurigste
moederlijke zorg over hare zoo jeugdige kinderen waakte. Verder is ze voor
meerdere verliezen bewaard gebleven. Ze was o zoo gedachtzaam om niet
lichtzinnig en zonder reine liefde een tweede huwelijk aan te gaan, waartoe het
haar in dien tijd geen pretendenten ontbrak. Doch er bestond bij haar iets dat
haar steeds er van deed terughouden.
Zulks veranderde in den zomer van 1800, toen haar latere man van zijn verzochte
en verkregen verlof tot conversatie gebruik maakte. De vevinding van de meest
mogelijke overeenkomsten tusschen beiden bemerkende en de gemoedsgesteldheden
onder terugvinding van beider verlorene eigenschappen deden niet alleen
geopperde bezwaren wijken en deed de toenadering versterken. Wederkerig
vertrouwen en innige samenstemming, gegrond op wederzijdsche achting en
hartelijke liefde, in elkanders wederwarigheden, hetwelk ten grondslag van een
goed huwelijk ten zeerste wordt vereischt, deed hen tot dit laatste besluiten.
Niets werd hun in den weg gelegd om hun huwelijk, dat met eerstvolgende Mei zou
plaats hebben, uit te stellen, begrijpende dat, daar beider belangen reeds
vereenigd waren, het voor hen hoogst schadelijk zou zijn om nog zes maanden
buiten noodzaak de kosten van beider huishoudingen te verpillen. De
huwelijksvoltrekking werd daarom onder de daartoe bij de wet bepaalde
beschikking vervroegd.
Over hare beide voorkinderen werden tot voogden gekozen haar broeder Hermanius
Graanstra, dstijds predikant te Scharnegoutum en Harman Hendrik Geerligs,
apotheker te Drachten; over de beide voorkinderen van haar man de grootmoeder
van zijne kinderen Aukje Bos, weduwe van Pieter Gooitzen Buma, wonende te
Bolsward. Na vervolgens de verdere noodzakelijkheden verricht en bij de wet
bepaalde beschikking bekomen te hebben is SJOUKJE GRAANSTRA op Zondag 23
November 1800 in de kerk te Drachten getrouwd door domine Pompeus van der Tuuk,
met haar tweeden man KLAAS PIETERS PEL, procureur en fiscaal aldaar, weduwnaar
met twee kinderen van wijlen Janke Pieters Buma. Hebbende alzoo den weduwstaat
verlaten en is andermaal met blijmoedigheid en oprechte liefde het
huwelijksbootje ingestapt.
De plotselinge verdubbeling van het gezin was in den beginne wel wat ongewoon,
maar reeds van te voren overzien en goed berekend, zoodat de gewoonte er spoedig
niets vreemds meer in zag, waartoe veel bijdroeg dat de geliefde vrouw hare
kinderen van hun jeugd af aan in onderlinge liefde had opgevoed, zoodat de
wederzijdsche kinderen vanaf den aanvang hunner vereeniging geheel elkander
aanhingen en naar wensch elkanders jeugdigen dagen verblijdden. En daar ze tot
voorbeeld zagen hoe hunne ouders onderling harmonieerden en er nimmer werd
gesproken van >>dat zijn mijn kinderen", zoo was er een eenheid onderling,
waardoor ze nimmer konden merken wie de voorkinderen waren, maar in elkander
broertjes en zusjes zagen en elkander aanhingen als waren allen een. En toen zoo
succeessievelijk nog zeven kinderen hun werden geschonken, die allen gezond en
frisch geboren werden en opgroeiden, toen spanden de echtgenooten alle krachten
in om met den meesten tact de uitgaven naar het inkomen te regelen, opdat de
bezittingen in zijn geheel konden bewaard blijven.
Wordt vervolgd.
Verwijzingen
-
Genealogie fam Pel, http://members.ziggo.nl/pkpel/
- , Aafke Yedes
- , Antje Lefferts
- , Binne Berents
- , Dirk Yedes
- , Froukje Gurbes
- , Grietje Berents
- , Grietje Hermanius
- , Hans Hermanus
- , Hendrik Yedes
- , Hermanius Willems
- , Hinke Coenes
- , Jacob Hermanius
- , Jacobus Yedes
- , Jitsch Rienks
- , Klaas Yedes
- , Paulus Jans
- , Renze Yedes
- , Sjoukje Berendts
- , Yede Hendriks
- Andringa, Corneliske Andries
- Berlage, Catharina Garito
- Bontjeman, Aukje
- Bosma, Antje Bokes
- Bosma, Bokke Libbes
- Bosma, Jan Bokes
- Bosma, Janke Bokes
- Bosma, Klaas Bokkes
- Bosma, Libbe Bokes
- Bosma, Libbe Bokkes
- Bosma, Pieter Bokes
- Bosma, Sjoerd Bokes
- Bosma, Taede Bokes
- Bosma, Wytze Bokes
- Brouwer, Joukje Minnes
- Buma, Pieter Gooitzen
- Buning, Abraham Werumeus
- Datema, Rinske Jans
- Engelman, Margrietje Taedes
- Engelman, Taede Jacobus
- Engelman, Yde Jacobus
- Familie van Buma, Pieter Gooitzen en Bontjeman, Aukje
- Familie van Geerligs, Harmen Hendriks en Brouwer, Joukje Minnes
- Familie van Posthuma, Douwe Engberts en Engelman, Margrietje Taedes
- Familie van Posthuma, Jan Jacobus en Andringa, Corneliske Andries
- Geboorte van , Berend Hermanius
- Geboorte van , Froukje Gurbes
- Geboorte van , Grietje Hermanius
- Geboorte van , Hans Hermanus
- Geboorte van , Jacob Hermanius
- Geboorte van , Willem Hermanius
- Geboorte van Andringa, Corneliske Andries
- Geboorte van Bosma, Antje Bokes
- Geboorte van Bosma, Jan Bokes
- Geboorte van Bosma, Janke Bokes
- Geboorte van Bosma, Klaas Bokkes
- Geboorte van Bosma, Libbe Bokkes
- Geboorte van Bosma, Pieter Bokes
- Geboorte van Bosma, Sjoerd Bokes
- Geboorte van Bosma, Taede Bokes
- Geboorte van Buma, Pieter Gooitzen
- Geboorte van Geerligs, Catharina
- Geboorte van Geerligs, Fokje
- Geboorte van Geerligs, Geert Petrus
- Geboorte van Geerligs, Harmen Hendrik
- Geboorte van Geerligs, Harmen Hendrik
- Geboorte van Geerligs, Petrus Clement
- Geboorte van Geerligs, Petrus Clement
- Geboorte van Geerligs, Piebo
- Geboorte van Graanstra, Hermanius Hanzes
- Geboorte van Pel, Aafke Klazes
- Geboorte van Pel, Andries Pieters
- Geboorte van Pel, Anna Klases
- Geboorte van Pel, Antje
- Geboorte van Pel, Aukjen Klazes
- Geboorte van Pel, Hans Klazes
- Geboorte van Pel, Jan
- Geboorte van Pel, Klaas
- Geboorte van Pel, Klaas Pieters
- Geboorte van Pel, Pieter Klazes
- Geboorte van Pel, Sara Klazes
- Geboorte van Pel, Trijntje Klases
- Geerligs, Catharina
- Geerligs, Catharina Harmens
- Geerligs, Fokje
- Geerligs, Geert Harmens
- Geerligs, Harmen Hendrik
- Geerligs, Harmen Hendriks
- Geerligs, Lammert Harmens
- Geerligs, Minno Harmens
- Geerligs, Petrus Clement
- Geerligs, Petrus Clement
- Geerligs, Petrus Clement
- Geerligs, Piebo
- Geerlings, Geert Petrus
- Graanstra, Berend Hermannus
- Graanstra, Harmanus Hanzes
- Graanstra, Jan Tjepkes
- Graanstra, Willem Harmanus
- Holwersma, Froukje Jelkes
- Huwelijk van , Renze Yedes
- Huwelijk van Bosma, Bokke Libbes en Pel, Aukjen Klazes
- Huwelijk van Buning en Posthuma, Femmigje
- Huwelijk van Geerligs, Geert Petrus en Holwersma, Froukje Jelkes
- Huwelijk van Geerligs, Petrus Clement en Berlage, Catharina Garito
- Huwelijk van Pel, Klaas Pieters en Santee, Wibbina
- Huwelijk van Pel, Pieter Klazes en Andringa, Corneliske Andries
- Huwelijk van Pel, Pieter Klazes en Datema, Rinske Jans
- Overlijden van , Aafke Yedes
- Overlijden van , Berend Hermanius
- Overlijden van , Binne Berents
- Overlijden van , Grietje Hermanius
- Overlijden van , Hans Hermanus
- Overlijden van , Hermanius Willem
- Overlijden van , Jacob Hermanius
- Overlijden van , Paulus Jans
- Overlijden van , Renze Yedes
- Overlijden van , Sjoukje Berendts
- Overlijden van , Willem Hermanius
- Overlijden van Andringa, Corneliske Andries
- Overlijden van Berlage, Catharina Garito
- Overlijden van Bosma, Bokke Libbes
- Overlijden van Datema, Rinske Jans
- Overlijden van Engelman, Taede Jacobus
- Overlijden van Geerligs, Catharina
- Overlijden van Geerligs, Fokje
- Overlijden van Geerligs, Geert Petrus
- Overlijden van Geerligs, Harmen Hendrik
- Overlijden van Geerligs, Harmen Hendrik
- Overlijden van Geerligs, Petrus Clement
- Overlijden van Geerligs, Petrus Clement
- Overlijden van Geerligs, Petrus Clement
- Overlijden van Geerligs, Piebo
- Overlijden van Holwersma, Froukje Jelkes
- Overlijden van Pel, Aukjen Klazes
- Overlijden van Pel, Jan
- Overlijden van Pel, Klaas
- Overlijden van Pel, Pieter Klazes
- Pel, Aafke Klazes
- Pel, Andries Pieters
- Pel, Antje Klases
- Pel, Antje Pieters
- Pel, Aukjen Klazes
- Pel, Hans Klazes
- Pel, Jan Pieters
- Pel, Klaas Pieters
- Pel, Klaas Pieters
- Pel, Klaas Pieters
- Pel, Pieter Klazes
- Pel, Sara Klazes
- Pel, Trijntje Klases
- Posthuma, Douwe Engberts
- Posthuma, Engbert Suardes
- Posthuma, Femkjen Jans
- Posthuma, Jan Jacobus
- Santee, Wibbina
- Sjoerds, Antje Jans
- feuilleton van 11 delen in Drachtster Courant
- feuilleton van 11 delen in Drachtster Courant