DC1903_Pel_08

Verhaal

fotoid: DC1903_Pel_08

FEUILLETON.

DE FAMILIE PEL.

8)

In de maand December van het jaar 1792 werd de algemeen geachte Geert Petrus
Geerligs door eene hevige ziekte aangetast, vergezeld van zeer zware koortsen,
die zich door geen geneesmiddel lieten bedwingen, maar steeds angstwekkend
klommen, waardoor hij zoo zwaar moest lijden, hetgeen nog vergroot werd door de
hogst pijnlijke gedachte, hoe hij zijne geliefde jeugdige gade in hoogst
zwangere toestand, met nog een jeugdig kind van nog geen jaar oud, moest
achterlaten, ten prooi aan een hebzuchtige wereld, en beroofd van haren
belangstellenden aardschen steun. Toen hij zijn einde voelde naderen, greep hij
nog eenmaal zijn geliefde gade en beval haar met het kind aan, hevig ontroerd
haar zoo bedroefd te moeten achterlaten; en zoo was zijn nuttig en werkzaam
leven gedaan. Op den 4 Januari 1793 is de heer Geert Petrus Geerligs, in leven
apotheker en praktiserend geneesheer te Drachten, in den ouderdom van
vierendertig jaar en negen maanden en 15 dagen overleden, in het genot van met
zijne laatste vrouw het genoegelijkst geleefd te hebben, doch slechts een
kortstondigen tijd van een jaar en tien maanden. Zijn stoffelijk deel is ter
aarde besteld op het kerkhof te Zuider Drachten, naast dat van zijne op den 27
Januari 1788 overleden eerste vrouw Froukje Jelmers Holwersma, op den elfden
Januari 1783, nalatende zijn op den zesden Januari 1792 geboren zoontje Petrus
Clement Geerligs voornoemd, benevens zijne door en door bedroefde, bijna
troosteloze en van vrouwelijke steun ontbloote, hoogst zwangere vrouw Sjoukje
Hanzes Graanstra, terwijl die lieve, jonge weduwe maar even den den 23 jarigen
leeftijd had bereikt. Zij besefte ten volle het verlies van haar genoegen, van
haren steun en troost en zag ten zeerste hare bevinding in, en zeer lang en
diep, innig diep heeft zij haren man met heete tranen beweend. Gelukkig koos zij
tot haren troost en leidsman onzen gezegenden en in alle levensbevindingen den
besten, zuiveren godsdienst. Tot dat eeuwige en overgankelijke nam zij haar
toevlucht, at die diep bedroefde weduwe voor vertwijfeling behoedde, hare
gezondheid bewaarde, en haar sterkte en bemodigde om het tijdperk van hare
verlossing en verdere gevolgen af te wachten. Met vertrouwen zag zij de donkere
toekomst tegemoet, al wa het ook met bittere teugen uit den levensbeker. En
gelukkig is zij ook niet teleurgesteld geworden, maar boven bidden en wenschen
bedeeld.

Drie maanden en vijftien dagen na het overlijden van haren man is SJOUKJE
tamelijk voorspoedig op den 19 April 1793, des namiddags ten drie ure, verlost
van haar tweede kind zijnde een gezonde en welgeschapen zoon, aan wien de naam
werd gegevan van Geert Geerts Geerlings. zijnde de naam van zijn overleden vader,
omdat hij na diens dood geboren werd. ook dit kind bleef in leven en groeide
evenals zijn broeder Petrus Clement naar wensch en verblijden van zijne moeder
op, die ook hare zorg ter opkweeking van hare lievelingen voor het beheer harer
bezittingen naar vermogen bepaalde. Voor het aanhouden der apotheek bevond zij
zich niet bevoegd, maar nam de eerste de beste gelegenheid waar om dezelve met
toebehooren aan een ander over te doen, wat haar al spoedig tot tamelijk
genoegen gelukte. Om eene andere affaire te beginne, daarin zag zij in hare
omstandigehden weinig licht; derhalve besloot zij alles wat doenlijk was tot
liquidatie te brengen en zonder bedrijf, van de inkomsten harer bezittingen te
leven, met hare beide kinderen, hetgeen zij bijna acht jaren heeft volgehouden,
terwijl zij al dien tijd de achting en eerbied van elk rechtschapen mensch
wegdroeg, daar ze stil en als onbesproken weduwe leefde en met de nauwkeurigste
moederlijke zorg over hare zoo jeugdige kinderen waakte. Verder is ze voor
meerdere verliezen bewaard gebleven. Ze was o zoo gedachtzaam om niet
lichtzinnig en zonder reine liefde een tweede huwelijk aan te gaan, waartoe het
haar in dien tijd geen pretendenten ontbrak. Doch er bestond bij haar iets dat
haar steeds er van deed terughouden.

Zulks veranderde in den zomer van 1800, toen haar latere man van zijn verzochte
en verkregen verlof tot conversatie gebruik maakte. De vevinding van de meest
mogelijke overeenkomsten tusschen beiden bemerkende en de gemoedsgesteldheden
onder terugvinding van beider verlorene eigenschappen deden niet alleen
geopperde bezwaren wijken en deed de toenadering versterken. Wederkerig
vertrouwen en innige samenstemming, gegrond op wederzijdsche achting en
hartelijke liefde, in elkanders wederwarigheden, hetwelk ten grondslag van een
goed huwelijk ten zeerste wordt vereischt, deed hen tot dit laatste besluiten.
Niets werd hun in den weg gelegd om hun huwelijk, dat met eerstvolgende Mei zou
plaats hebben, uit te stellen, begrijpende dat, daar beider belangen reeds
vereenigd waren, het voor hen hoogst schadelijk zou zijn om nog zes maanden
buiten noodzaak de kosten van beider huishoudingen te verpillen. De
huwelijksvoltrekking werd daarom onder de daartoe bij de wet bepaalde
beschikking vervroegd.

Over hare beide voorkinderen werden tot voogden gekozen haar broeder Hermanius
Graanstra, dstijds predikant te Scharnegoutum en Harman Hendrik Geerligs,
apotheker te Drachten; over de beide voorkinderen van haar man de grootmoeder
van zijne kinderen Aukje Bos, weduwe van Pieter Gooitzen Buma, wonende te
Bolsward. Na vervolgens de verdere noodzakelijkheden verricht en bij de wet
bepaalde beschikking bekomen te hebben is SJOUKJE GRAANSTRA op Zondag 23
November 1800 in de kerk te Drachten getrouwd door domine Pompeus van der Tuuk,
met haar tweeden man KLAAS PIETERS PEL, procureur en fiscaal aldaar, weduwnaar
met twee kinderen van wijlen Janke Pieters Buma. Hebbende alzoo den weduwstaat
verlaten en is andermaal met blijmoedigheid en oprechte liefde het
huwelijksbootje ingestapt.

De plotselinge verdubbeling van het gezin was in den beginne wel wat ongewoon,
maar reeds van te voren overzien en goed berekend, zoodat de gewoonte er spoedig
niets vreemds meer in zag, waartoe veel bijdroeg dat de geliefde vrouw hare
kinderen van hun jeugd af aan in onderlinge liefde had opgevoed, zoodat de
wederzijdsche kinderen vanaf den aanvang hunner vereeniging geheel elkander
aanhingen en naar wensch elkanders jeugdigen dagen verblijdden. En daar ze tot
voorbeeld zagen hoe hunne ouders onderling harmonieerden en er nimmer werd
gesproken van >>dat zijn mijn kinderen", zoo was er een eenheid onderling,
waardoor ze nimmer konden merken wie de voorkinderen waren, maar in elkander
broertjes en zusjes zagen en elkander aanhingen als waren allen een. En toen zoo
succeessievelijk nog zeven kinderen hun werden geschonken, die allen gezond en
frisch geboren werden en opgroeiden, toen spanden de echtgenooten alle krachten
in om met den meesten tact de uitgaven naar het inkomen te regelen, opdat de
bezittingen in zijn geheel konden bewaard blijven.

Wordt vervolgd.

Verwijzingen

  1. Genealogie fam Pel, http://members.ziggo.nl/pkpel/
    1. , Aafke Yedes
    2. , Antje Lefferts
    3. , Binne Berents
    4. , Dirk Yedes
    5. , Froukje Gurbes
    6. , Grietje Berents
    7. , Grietje Hermanius
    8. , Hans Hermanus
    9. , Hendrik Yedes
    10. , Hermanius Willems
    11. , Hinke Coenes
    12. , Jacob Hermanius
    13. , Jacobus Yedes
    14. , Jitsch Rienks
    15. , Klaas Yedes
    16. , Paulus Jans
    17. , Renze Yedes
    18. , Sjoukje Berendts
    19. , Yede Hendriks
    20. Andringa, Corneliske Andries
    21. Berlage, Catharina Garito
    22. Bontjeman, Aukje
    23. Bosma, Antje Bokes
    24. Bosma, Bokke Libbes
    25. Bosma, Jan Bokes
    26. Bosma, Janke Bokes
    27. Bosma, Klaas Bokkes
    28. Bosma, Libbe Bokes
    29. Bosma, Libbe Bokkes
    30. Bosma, Pieter Bokes
    31. Bosma, Sjoerd Bokes
    32. Bosma, Taede Bokes
    33. Bosma, Wytze Bokes
    34. Brouwer, Joukje Minnes
    35. Buma, Pieter Gooitzen
    36. Buning, Abraham Werumeus
    37. Datema, Rinske Jans
    38. Engelman, Margrietje Taedes
    39. Engelman, Taede Jacobus
    40. Engelman, Yde Jacobus
    41. Familie van Buma, Pieter Gooitzen en Bontjeman, Aukje
    42. Familie van Geerligs, Harmen Hendriks en Brouwer, Joukje Minnes
    43. Familie van Posthuma, Douwe Engberts en Engelman, Margrietje Taedes
    44. Familie van Posthuma, Jan Jacobus en Andringa, Corneliske Andries
    45. Geboorte van , Berend Hermanius
    46. Geboorte van , Froukje Gurbes
    47. Geboorte van , Grietje Hermanius
    48. Geboorte van , Hans Hermanus
    49. Geboorte van , Jacob Hermanius
    50. Geboorte van , Willem Hermanius
    51. Geboorte van Andringa, Corneliske Andries
    52. Geboorte van Bosma, Antje Bokes
    53. Geboorte van Bosma, Jan Bokes
    54. Geboorte van Bosma, Janke Bokes
    55. Geboorte van Bosma, Klaas Bokkes
    56. Geboorte van Bosma, Libbe Bokkes
    57. Geboorte van Bosma, Pieter Bokes
    58. Geboorte van Bosma, Sjoerd Bokes
    59. Geboorte van Bosma, Taede Bokes
    60. Geboorte van Buma, Pieter Gooitzen
    61. Geboorte van Geerligs, Catharina
    62. Geboorte van Geerligs, Fokje
    63. Geboorte van Geerligs, Geert Petrus
    64. Geboorte van Geerligs, Harmen Hendrik
    65. Geboorte van Geerligs, Harmen Hendrik
    66. Geboorte van Geerligs, Petrus Clement
    67. Geboorte van Geerligs, Petrus Clement
    68. Geboorte van Geerligs, Piebo
    69. Geboorte van Graanstra, Hermanius Hanzes
    70. Geboorte van Pel, Aafke Klazes
    71. Geboorte van Pel, Andries Pieters
    72. Geboorte van Pel, Anna Klases
    73. Geboorte van Pel, Antje
    74. Geboorte van Pel, Aukjen Klazes
    75. Geboorte van Pel, Hans Klazes
    76. Geboorte van Pel, Jan
    77. Geboorte van Pel, Klaas
    78. Geboorte van Pel, Klaas Pieters
    79. Geboorte van Pel, Pieter Klazes
    80. Geboorte van Pel, Sara Klazes
    81. Geboorte van Pel, Trijntje Klases
    82. Geerligs, Catharina
    83. Geerligs, Catharina Harmens
    84. Geerligs, Fokje
    85. Geerligs, Geert Harmens
    86. Geerligs, Harmen Hendrik
    87. Geerligs, Harmen Hendriks
    88. Geerligs, Lammert Harmens
    89. Geerligs, Minno Harmens
    90. Geerligs, Petrus Clement
    91. Geerligs, Petrus Clement
    92. Geerligs, Petrus Clement
    93. Geerligs, Piebo
    94. Geerlings, Geert Petrus
    95. Graanstra, Berend Hermannus
    96. Graanstra, Harmanus Hanzes
    97. Graanstra, Jan Tjepkes
    98. Graanstra, Willem Harmanus
    99. Holwersma, Froukje Jelkes
    100. Huwelijk van , Renze Yedes
    101. Huwelijk van Bosma, Bokke Libbes en Pel, Aukjen Klazes
    102. Huwelijk van Buning en Posthuma, Femmigje
    103. Huwelijk van Geerligs, Geert Petrus en Holwersma, Froukje Jelkes
    104. Huwelijk van Geerligs, Petrus Clement en Berlage, Catharina Garito
    105. Huwelijk van Pel, Klaas Pieters en Santee, Wibbina
    106. Huwelijk van Pel, Pieter Klazes en Andringa, Corneliske Andries
    107. Huwelijk van Pel, Pieter Klazes en Datema, Rinske Jans
    108. Overlijden van , Aafke Yedes
    109. Overlijden van , Berend Hermanius
    110. Overlijden van , Binne Berents
    111. Overlijden van , Grietje Hermanius
    112. Overlijden van , Hans Hermanus
    113. Overlijden van , Hermanius Willem
    114. Overlijden van , Jacob Hermanius
    115. Overlijden van , Paulus Jans
    116. Overlijden van , Renze Yedes
    117. Overlijden van , Sjoukje Berendts
    118. Overlijden van , Willem Hermanius
    119. Overlijden van Andringa, Corneliske Andries
    120. Overlijden van Berlage, Catharina Garito
    121. Overlijden van Bosma, Bokke Libbes
    122. Overlijden van Datema, Rinske Jans
    123. Overlijden van Engelman, Taede Jacobus
    124. Overlijden van Geerligs, Catharina
    125. Overlijden van Geerligs, Fokje
    126. Overlijden van Geerligs, Geert Petrus
    127. Overlijden van Geerligs, Harmen Hendrik
    128. Overlijden van Geerligs, Harmen Hendrik
    129. Overlijden van Geerligs, Petrus Clement
    130. Overlijden van Geerligs, Petrus Clement
    131. Overlijden van Geerligs, Petrus Clement
    132. Overlijden van Geerligs, Piebo
    133. Overlijden van Holwersma, Froukje Jelkes
    134. Overlijden van Pel, Aukjen Klazes
    135. Overlijden van Pel, Jan
    136. Overlijden van Pel, Klaas
    137. Overlijden van Pel, Pieter Klazes
    138. Pel, Aafke Klazes
    139. Pel, Andries Pieters
    140. Pel, Antje Klases
    141. Pel, Antje Pieters
    142. Pel, Aukjen Klazes
    143. Pel, Hans Klazes
    144. Pel, Jan Pieters
    145. Pel, Klaas Pieters
    146. Pel, Klaas Pieters
    147. Pel, Klaas Pieters
    148. Pel, Pieter Klazes
    149. Pel, Sara Klazes
    150. Pel, Trijntje Klases
    151. Posthuma, Douwe Engberts
    152. Posthuma, Engbert Suardes
    153. Posthuma, Femkjen Jans
    154. Posthuma, Jan Jacobus
    155. Santee, Wibbina
    156. Sjoerds, Antje Jans
    157. feuilleton van 11 delen in Drachtster Courant
  2. feuilleton van 11 delen in Drachtster Courant